BIZ-zen zijn er voor bedrijventerreinen, winkelgebieden, stads- en dorpscentra en soms een hele kern. Soms enkele tientallen hectaren groot, soms niet meer dan een rijtje winkels. In vervolg op een eerder blog ‘10 jaar BIZ-zen, met succes!‘ gaat dit blog nader in op de aard van de gebieden waar nu (eind 2019) 301 BIZ-zen actief zijn, en waar deze gebieden te vinden zijn.
Van de nu actieve BIZ-zen betreffen 67 (22%) een bedrijventerrein (en in sommige gevallen meer dan een). Daar zitten grote terreinen bij met zware industriële of logistieke bedrijvigheid en met een zee- of binnenhaven. De BIZ-zen Havengebied IJmuiden en Krabbepolder en Zeehavengebied-Zuid in Dordrecht zijn daarvan voorbeelden. Kleine terreinen met ambachtelijke en handelsbedrijven zijn er ook, zoals Bedrijvencentrum Osdorp in Amsterdam of het bedrijventerrein Maaldrift in Wassenaar. Daartussenin ligt een breed scala aan terreinen verschillend in grootte en aard van de bedrijvigheid. Het Amsterdamse Rieker Businesspark is het enige kantorenpark met een BIZ.
Meeste BIZ-zen in stads- en dorpscentra
De meeste BIZ-zen (138, 46%) betreffen (delen van) stads- en dorpscentra. Ze zijn hier ingedeeld onder de noemer ‘centrumgebied’. Deze BIZ-zen hebben een gemengd karakter met naast winkels ook horeca en andere bedrijvigheid. De grootste centrum-BIZ naar beschikbaar budget is Rotterdam Centrum, een BIZ van eigenaren en gebruikers met een budget van 1,2 miljoen euro per jaar. Binnenstad Deventer kent twee BIZ-zen, een van de ondernemers en een van de vastgoedeigenaren, met samen ruim 1200 betrokken partijen en een jaarbudget van 4 ton. De BIZ Binnenstad Haarlem wordt gevormd door 1100 ondernemers.
De binnensteden van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag kennen overigens BIZ-zen voor verschillende delen van het centrum: straten en pleinen met een specifiek karakter en daardoor een specifiek belang om gezamenlijk te opereren (en dus niet met anderen). Onderlinge betrokkenheid en verbondenheid tussen de deelnemers is dus belangrijk, en ook de beheersbaarheid van de BIZ.
Tot de centrum-BIZ-zen zijn ook de BIZ-zen voor dorpskernen gerekend. Ook deze hebben doorgaans een gemengd karakter. Voorbeelden zijn de BIZ-zen voor Centrum Tegelen, Centrum van Strijen en Centrum Bladel (met een BIZ van gebruikers en een BIZ van eigenaren). Verder vinden we BIZ-zen in de centra middelgrote steden als Bergen op Zoom, Woerden en Alphen aan den Rijn en kernen als Ridderkerk, Barendrecht en Doorn.
Sommige BIZ-zen beslaan bijna de gehele kern, zoals bij de toeristenplaatsen Renesse (BIZ Groot Renesse) en Valkenburg aan de Geul waar de BIZ in 2020 van start gaat (en dus nog niet in de aantallen is meegenomen). De BIZ Ootmarsum beslaat behalve een groot deel van de bebouwde kom ook nog een even groot gebied daarbuiten. Ooit is er een poging gedaan een BIZ voor heel Ameland in te stellen, maar deze is niet van de grond gekomen.
Winkelstraten en winkelcentra
Tot de winkelcentra (96 BIZ-zen, 32%) zijn hier de traditionele winkelstraten en specifieke winkelcentra gerekend. Ze liggen doorgaans buiten de stadscentra of vormen een aanloopgebied van het stadscentrum. De scheidslijn met centrumgebieden is overigens niet altijd even scherp te trekken. Voorbeelden van BIZ-zen van traditionele winkelstraten zijn De Kempenaer in Oegstgeest, Van der Hooplaan in Amstelveen en Korvel en Besterd in Tilburg. Specifieke, als zodanig gebouwde winkelcentra zijn Kostverlorenhof in Amstelveen en Winkelcentrum Malden. Ook perifere winkelgebieden met grootschalige detailhandel en een specifieke signatuur zoals een meubelboulevard zijn tot de winkelcentra gerekend. Voorbeelden zijn Retailpark Roermond, Woonboulevard Utrecht en Woonboulevard Cruquius in Haarlemmermeer.
Eén BIZ, meer gebieden
Er zijn ook BIZ-zen die meer dan één gebied omvatten. De BIZ 3B-O (Bedrijventerreinen Breda-Oost) bestaat uit drie afzonderlijke bedrijventerreinen. De BIZ Bedrijventerreinen Coevorden bestaat uit vier terreinen. De BIZ-zen voor Centrum Roden, Bedrijventerreinen Roden en Bedrijventerrein Peize zijn opgenomen in één verordening. Venlo spant de kroon met 19 bedrijventerreinen in 1 BIZ. Dit zorgt ervoor dat de 301 BIZ-zen in totaal 325 gebieden omvatten.
Meeste BIZ-zen in Amsterdam
Deze 325 BIZ-gebieden liggen in 107 gemeenten. Dat is nog geen derde van de 355 gemeenten in Nederland in 2019. Van deze 107 gemeenten tellen er 60 (56%) gemeenten één BIZ en 23 (21%) twee BIZ-zen, waarbij het soms gaat om een afzonderlijke gebruikers- en eigenaren-BIZ voor één gebied. Acht gemeenten tellen drie BIZ-gebieden, en er zijn er zeven met vier. Onderstaande grafiek laat de negen gemeenten zien met vijf of meer BIZ-gebieden.
Deze negen gemeenten zijn goed voor meer dan de helft (167) van alle BIZ-gebieden. Amsterdam spant de kroon met 66 BIZ-zen, gevolgd door Rotterdam en Den Haag met respectievelijk 23 en 22 BIZ-zen. Meer dan een derde van de BIZ-gebieden is dus in de drie grootste steden te vinden. Op zes gebieden na zijn dat allemaal BIZ-zen voor centrum- en winkelgebieden. In Venlo vallen 21 gebieden onder een BIZ. Daar zijn het vooral bedrijventerreinen; 19 wel te verstaan die alle tot een en dezelfde BIZ behoren. Ook in Breda en Coevorden vallen meer gebieden onder één BIZ.
Lees meer over 10 jaar BIZ-zen in Nederland in: 10 jaar BIZ-zen, met succes!, 10 jaar BIZ-zen door ondernemerschap en 10 jaar BIZ-zen: lusten en lasten eerlijk delen