Met een BIZ betalen alle ondernemers en/of eigenaren mee aan de kosten van het verbeteren van een winkelgebied of bedrijventerrein. Voorwaarde is wel dat een ruime meerderheid van degenen die moeten betalen, ermee instemt. De gemeente faciliteert de BIZ-organisatie door de BIZ-bijdragen te innen en daarna over te dragen en controleert de gang van zaken.
Veel ondernemers en eigenaren in een winkel-/ horecagebied of bedrijventerrein zijn wèl bereid om de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving te verbeteren, maar alleen als iedereen meebetaalt. Ze willen hun concurrentiepositie verbeteren en daarmee de omzet verhogen. Het is dan de kunst om genoeg collega’s mee te krijgen, waardoor de vereiste meerderheid (grofweg 65%) wordt behaald.
Voorbeelden van BIZ-activiteiten die tot meer klanten leiden zijn extra veiligheid, extra schoon, aantrekkelijke evenementen, mooiere buitenruimte, parkeergelegenheid, betere bereikbaarheid, gebiedsmarketing en een professioneel management. De gemeente blijft haar eigen taken van bijvoorbeeld "schoon en heel" uitvoeren. Zij int de ondernemersbijdrage en keert deze uit aan de ondernemersorganisatie (soms na aftrek van de kosten van inning).
Freeriders
De ondernemers en eigenaren die wel profiteren maar niet mee willen betalen aan de algemene kosten worden “freeriders” genoemd. Deze groep is vaak zo groot dat de welwillende ondernemers geen zin hebben om voor alle kosten op te draaien. Uiteindelijk gebeurt er dan niets.
Dat is een gemiste kans voor allen. Een “Bedrijven InvesteringsZone” (BIZ) is een slim en effectief instrument om dit dilemma te doorbreken. In dit systeem kan de meerderheid van de ondernemers en/of eigenaren plannen omarmen voor het hele gebied en de gemeente vragen om de benodigde heffing op te leggen.
Het is niet de bedoeling dat de gemeente zo eigen taken naar de bedrijven door schuift. Daarom moet de gemeente garanderen dat ze de inspanningen voor schoon en heel onveranderd blijven uitvoeren.
Business Improvement District (BID)
Het idee komt oorspronkelijk uit Canada en de VS. Daar is het voordeel van een BID al decennia geleden onderkend. Zo ontstond een instrument “van, vóór en door ondernemers”, dat zich in veel - vooral Angelsaksische - landen op de wereld heeft verspreid. Sinds het begin van deze eeuw heeft het ook in Engeland en Duitsland navolging gekregen.
In 2005 is in opdracht van o.a. het Ministerie van EZ een rapport geschreven ("Business Improvement District; ondernemersinitiatief beloond") met een internationale verkenning naar de BIDs, waarin de voordelen en nadelen van BIDs in de Nederlandse situatie worden geanalyseerd. Het verhaal wordt met internationale voorbeelden van BIDs geïllustreerd. Conclusie was, dat een BID ook in de Nederlandse context veel voordelen heeft.
Wet op de Bedrijven Investeringszone
Na de experimentele periode is er 1-1-2015 een definitieve BIZ-wet gekomen. Deze biedt meer zekerheid voor de lange termijn en meer ruimte voor activiteiten. Dat biedt nieuwe kansen voor ondernemers en eigenaren om het winkelgebied of bedrijventerrein aantrekkelijker te maken voor meer klanten en nieuwe investeerders.